Diyetisyen Tuğçe SERT

Diyetisyen, besinlerin etki alanı ve insanların beslenmesi konusunda uzmanlık eğitimi almış sağlık personelidir. Son zamanlarda diyetisyen gibi davranan, birkaç kurs aldıktan sonra insanlara sağlıklı beslenme, diyet listeleri hakkında bilgi vermeye çalışan, hatta diyet yazan maalesef birçok kişi var. Ancak gerçek diyetisyenler, üniversitelerin ‘Beslenme ve Diyetetik’ bölümünde 4 yıllık eğitim-öğretim sürecini tamamlayarak, lisans derecesi almış kişilerdir. Diyetisyenlerin diğer bir adı ‘Beslenme Uzmanı’dır. Hastanelerin, diyet ve beslenme bölümlerinde diyetisyeninizin odasına gittiğinizde, isminin başında Dyt kısaltması olduğunu göreceksiniz, Dyt. kısaltmasının da diyetisyenler için kullanıldığını belirtmeden geçemem.

Beslenme uzmanları, hasta veya sağlıklı kişilerin beslenmelerini düzenleyip, onlara özel beslenme planını, aldıkları eğitim doğrultusunda bilimsel olarak oluştururlar. Planlama yapmadan önce kişilerin fiziksel özellikleri, yaşam tarzları, kimyasal bulgularını göz önünde bulundururlar. Diyetisyenlerin görevi sadece kişilere kilo verdirmek değildir. Genelde toplumda böyle bir algı vardır ve sadece kilolu kişilerin diyet yapması gerektiği düşünülür.

Oysa ki hastalıklara özel (diyabet, tansiyon, kalp, mide hastalıkları, kanser, böbrek yetmezliği vb.) diyetler, gebelik ve emzirme dönemine özel diyetler gibi birçok farklı beslenme programlarını diyetisyenler hazırlamaktadır. Özellikle beslenmenin çok önemli olduğu hastalıklarda, kişilerin diyetisyen kontrolünde beslenme danışmanlığı alması gerekir. Diyetisyen olmayan kişiler tarafından planlanan yanlış diyetler, bağışıklığı düşürebilir, farklı hastalıklara yol açabilir, halsizlik, yorgunluk, vitamin eksiliği, saç dökülmesi yaratabilir. O nedenle bu işin eğitimini almamış kişiler, size sağlıklı bir program oluşturamazlar.

Beslenme uzmanları toplum beslenmesinden de sorumludur. Beslenme sorunlarını çözümlerler ve bu konuda topluma yönelik eğitimler verirler. Kurumsal beslenmede, sorumlu oldukları başka bir alandır. Günümüzde birçok kurum diyetisyenlerle çalışmaktadır. O iş yerinde çalışan personelin, beslenme ihtiyacı, alması gereken kalori miktarı hesaplanarak aylık veya haftalık menüler diyetisyen tarafından oluşturulmaktadır. Böylece daha sağlıklı çalışanlar, daha başarılı bir iş gücünü beraberinde getirmektedir.

Yanlış beslenme düzeni ve sağlıksız besinler yeni hastalıklara kapı aralayacağı gibi, kişiye özel olmayan diyet listeleri ya da uygun olmayan beslenme planları kötü sonuçlar doğurabilir. Bu yüzden, diyetisyen seçerken bazı hususlara dikkat etmeniz gerekecektir. Öncelikle her sektörde olduğu gibi, çevrenizde olan en iyi diyetisyen kimdir bulmak lazım. Başarılı bir kilo verme süreci geçirmek için, beslenme uzmanının dediklerini yapmak ve harfiyen uygulamak gerekir. Peki sizin için planlanan bu beslenme planı, gerçekten size uygun değilse? İşte bu noktada, kişiye özel diyet hazırlanması en önemli kuraldır. Size uygun diyet planlamasının ardından, diyetisyeniniz ile iletişiminiz ve beslenme uzmanının takibi en önemli husus olacaktır.

Diyetisyen olabilmek için üniversitelerin beslenme ve diyetetik bölümünde 4 yıllık eğitimi tamamlayarak mezun olmak gerekir. Bu eğitim ve öğretim sürecinin ilk aşamasında anatomi, fizyoloji gibi tıp derslerinin yanında psikoloji, beslenme bilimi, toplum beslenmesi gibi teorik dersler alınmaktadır. İkinci aşamasında ise laboratuvar deneylerinin yanında çeşitli hastanelerde, sahada, toplu beslenme hizmeti veren yemek yerlerinde staj yaparak öğrendiklerini uygulamaya geçirirler. 4 yıllık eğitimi tamamladıktan sonra diyetisyen unvanıyla mezun olurlar. Bu süreçte kişinin kendini geliştirmesi, bilgileri güncel tutması en önemli husustur.

Biliyorum, çoğu insan gibi sizde diyetisyenlerin sadece günde 2,5 lt su içmeye dikkat edin ya da bunu yerseniz şu kadar kilo alırsınız gibi ifadelerle tanıyorsunuz. Ama aslında diyetisyenlerin, sağlık sektörü için ne kadar önemli bir yerde durduğunu göstermek adına, hadi birkaç başlık altında inceleme yapalım.

Diyetisyen, bireylerin hastalıktan korunma ya da hastalık durumunda doktorunuzun tanı ve tedavisi sürerken, doğru ve destekleyici bir biçimde beslenme planlaması yapan sağlık personelidir. Yani, diyetisyenler hastalıklara özgü beslenme şekillerine hakim olup, danışanlara diyet planlaması konusunda uzman kişilerdir. Daha detaylı bilgi almak için, Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanmış Resmi Gazete linki üzerinden Sağlık Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımları daha detaylı bilgi alabilirsiniz.

Her diyetisyen kendine özgü bir çalışma prensibine sahip olsa da, temel de danışan ile diyete başlama aşamaları şu şekilde ilerlemektedir;

• Kilo vermek ya da kilo almak için gelen bir bireyin, öncelikle genel bilgilerini alarak, bir profil çalışması yapmaktadır. Kişinin boy, yaş, güncel kilo, günlük fiziksel aktivite sıklığı ve varsa bir rahatsızlığı dikkate alınarak beslenme planı oluşturulur.
• Hastalıklarda ne yemeli sorusu tabiki hepimizin aklında olan bir konudur. Bilindiği üzere, diyabet hastalığında ne yemeli ya da tiroid hastası nasıl beslenmeli gibi durumlar hep özel şekilde, bireye özgü planlanmalıdır. Bu yüzden, eğer sağlık probleminiz var ve doktorunuz beslenme kontrolüne ihtiyacınız olduğunu söylüyor ise, bu yolda beslenme uzmanı ile yola çıkmanızı öneririm. Eğer hastalığınıza uygun beslenmediğiniz taktirde, daha farklı sorunlara kapı açabilir ya da mevcut hastalığınızın tedavisinde gerilemeye sebep olabilir. Bu arada, insülin direnci problemi olan danışanlarım, diyetisyentugcesert.com/insulin-direnci/ üzerinden detaylı bilgi alabilir.
• Diyet planlaması yapılırken, bireyin alması gereken azami besin taşları belirlenir. Böylece, diyetisyen hazırladığı diyet listesi ile günlük alınması gereken protein, karbonhidrat ve yağ ihtiyacının karşılanması için gerekeni yapar.

Bundan 2500 yıl önce Hipokrat’ın da söylediği gibi, “Besinler ilacınız, ilacınız besininiz olsun.” sözü aslında diyetisyenlerin önemini biraz daha vurgulamaktadır.

Öncelikle zayıflamak için diyetisyen ile çalışmaya karar vermiş bir danışan, kendisini en iyi diyetisyeni bulduğuna ikna etmelidir. Bildiğiniz üzere, kilo alma ya da kilo verme için hedefinize emin adımlarla diyet yaparken, tek ihtiyacınız motivasyondur. Size sürekli destek olacak, diyet yaparken whatsapp üzerinden sizi denetleyip, düzenleme yapacak olan diyetisyen, sizin en iyi diyetisyeninizdir. Peki, diyetisyen ücretleri ne kadardır? Diyetisyen ücretleri nasıl belirlenir?

Bunun cevabını verebilmek için, nerede ikamet ettiğiniz çok önemlidir. Çünkü, hangi semtte ve şehirde oturduğunuza göre, sağlık hizmetlerinin ücretleri de değişmektedir. Bu durum, diyetisyen ile kilo vermek için yola çıkmış kişiler için de kaçınılmaz bir durumdur. Böyle bir durum göz önüne alındığında, diyetisyen ücretleri farklılık gösterebilir. Eğer Ataşehir bölgesinde oturuyorsanız, diyetisyen randevu ücretlerinin seansları minimum 350 TL civarından başlayacaktır. Bu sizin, programınızın yoğunluğuna ve beslenme uzmanının belirlemiş olduğu fiyat politikasına göre değişim gösterecektir.

Her hangi bir sektörde de olduğu gibi, alanında en iyi diyetisyen olmak için mesleğinizi severek yapmanız gerekir. Bilgilerinizi güncel tutmanız, bilimsel araştırmaları takip etmeniz ve kendinizi yenilemeniz çok önemlidir. Diyetisyenlik, direkt olarak insanlarla birebir iletişim halinde olan bir meslek grubudur. İyi bir diyetisyen iletişimi kuvvetli, empati yeteneği iyi, sabırlı, çözüm odaklı olmalıdır. İkna kabiliyeti yüksek olmalıdır. Eğer kilo vermeye karar vermiş bir birey iseniz, sizi iyi bir şekilde takip eden ve sizinle güçlü bir iletişime sahip olan beslenme uzmanı, sizin için en iyi diyetisyen olma adayıdır.